امروز حکم شده بود خزانه حضرت را که از ایام وهابی الی حال درش بسته است، و کسی باز نکرده است – قریب هفتاد سال میشود – باز کنند و ثبتش را بردارند و دوباره مُهر دولت ایران و عثمانی بشود که حیف و میل نشود. به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ناصرالدینشاه قاجار در خاطرات روز […]
امروز حکم شده بود خزانه حضرت را که از ایام وهابی الی حال درش بسته است، و کسی باز نکرده است – قریب هفتاد سال میشود – باز کنند و ثبتش را بردارند و دوباره مُهر دولت ایران و عثمانی بشود که حیف و میل نشود.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، ناصرالدینشاه قاجار در خاطرات روز شنبه ۱۶ رمضان ۱۲۸۷ (۱۹ آذر ۱۲۴۹) نوشت: امروز صبح که برخاستم هوا ابر و تروتازه بود. از نصف شب دریا به تلاطم آمده، امواج زیادی پیدا شده بود. دریا صدا میکرد. بسیار بسیار باصفا هوایی بود، مثل بهشت. امواج مثل دریای مازندران میزد. از امروز بنا شده است قرق حرمهای مبارک، از صبح الی ظهر برای حرمخانه و ما بشود که دیگر رفتن و آمدن حرم به شب نیفتد. حرمها زود رفتند به زیارت، ما ناهار خوردیم، بعد از ناهار علمای نجف را مشیرالدوله به حضور آورد که اسامی آنها نوشته میشود، از این قرار است.
بعد که این علما رفتند، آقا سیدحسین ترک تبریزی که عالم فاضلی است و ریشش قرمز است و قدری طبیعتا به ملاآقای دربندی شبیه است، با حاجی میرزا جواد برادر مجتهد مرحوم تبریز به حضور آمدند. بعد رفتیم به زیارت – یعنی حرم برگشت ما رفتیم -زیارت کرده، نماز کردم. توی ضریح رفتم. جای دو انگشت مبارک را زیارت کردم. شمشیر جهانگشا را آنجا برای تبرک گذاشته بودند، دیدم. تربت سیدالشهداء علیهالسلام را که خودم برداشته بودم، با خاک مرقد حضرت عباس در دستمالها بود، مُهر شده بود، بالای ضریح حضرت گذاشتم که باز بردارم. جقّه برلیان الماس سرم را پیشکش آستانه حضرت امیرالمؤمنین(ع) کردم، در بالای سر حضرت، روی دیوار که دست نرسد، جایی معین شد که کار بگذارند، رویش آئینه باشد.
امروز حکم شده بود خزانه حضرت را که از ایام وهابی الی حال درش بسته است، و کسی باز نکرده است – قریب هفتاد سال میشود – باز کنند و ثبتش را بردارند و دوباره مُهر دولت ایران و عثمانی بشود که حیف و میل نشود. درش در رواق است رو به مابین جنوب و شرق، خراب میکردند و باز میکردند. میرزازکی مستوفی وزیر درب حرم مأمور شد که ثبت بردارد. پرده – یعنی روپوش گلابتوندوز – از عهد عضدالدوله دیلمی که برای مقبره حضرت، در وقتی که از گچ بوده است فرستادهاند – یعنی عضدالدوله فرستاده است – الی حال در روی ضریح حضرت آویخته است بدون عیب. هشتصد سال میشود که پیشکش کردهاند. ضریح نقره حضرت هم که اول نوشتم از صفوی است. امروز امینالملک خطوط ضریح را خواند، به اسم منوچهرخان معتمدالدوله نوشتهاند.
خلاصه آمدیم بیرون. یک ناودان طلایی هم از بام حضرت، روبهروی مغرب آویزان است، ناودان رحمت میگویند. از آنجا رفتم، قدری صحن را گشتم. از دالان پشت صحن، بالای سر حضرت که میروی، در حجرات رو به مشرق جایی است که دراویش بکتاشی مینشینند. شیخی داشتند اسلامبولی، مردی بود بلندقامت، خواجهمنش – به رحمتالله شکارچی مرحوم شبیه بود – ریش کوسه سفیدی داشت بسیار کم، خالهای زیاد گوشتی در صورت، رنگ زرد، مذهب حنفی سنی مخلوط به درویشی. خلاصه برگشته سوار شدیم. بیرون دروازه سوار کالسکه شده، تند راندیم به منزل. یک ساعت [و] نیم به غروب مانده وارد منزل شدم. کاهو خوردم. عرفانچی روزنامه خواند. گربه کوچکهای ما دیشب در قفس نبودهاند، نصف شب رفتهاند آبدارخانه بازی میکردند، آقادایی دیده بود و دوانده بود به سراپرده.
آقا ابراهیم باز تب میکند. علیرضاخان تب و لرز کرده است. در نجف شخصی – حاجی ابراهیمخان پسر فراشباشی نایبالسلطنه مرحوم – که چندین سال است اینجا مجاور است – درویش است – شبها سه ساعت از شب رفته میگویند میآید به صحن مقدس، آن طرف تکیه بکتاشیها روی طاقنمایی مینشیند، بسیاری از مردم اردو و نوکرها – مثل وزیرلشکر و سایر خرها و الاغها – اعتقاد غریبی به این مرد خر دارند. او هم در کمال تکبر مینشیند، کسی را هم اذن جلوس نمیدهد. مردم دستش را میبوسند. از ضرته و فسفهاش [باد معده] میخورند و میروند. عجب مردمان خر نافهمی هستند! خدا همه را انشاءالله هدایت کند، اما نه میرزا هدایت. شب باران آمد، هوا ابر است.
اسامی علمایی که امروز به حضور آمدند و در نجف هستند از معارف، و در سیاهه سابق این را ننوشتهام از این قرار است:
سوای علمایی که در خانشور به حضور آمدند که اسامی آنها نوشته شد؛ شیخ رازی عرب مردی است ریشسفید، بلندقد. شیخ مهدی عرب از اجله علما است. آقاسیدحسین بحرالعلوم، ملا محمد ایروانی، شیخ منصور برادر شیخ مرتضی. حاجی میرزا محمدصادق اصفهانی بسیار مرد فضولی است، در طهران مکرر به حضور آمده، فضولیها کرده است؛ حالا چندی است در نجف مجاور است. حاجی میرزا ابوالقاسم همشیرهزاده حاجی سیداسدالله نوه حاجی کلباسی پسر آقا سیدمهدی اصفهانی. شیخ محمدحسین نوه شیخ محمدحسن نجفی. شیخ محمد کاظمینی. آقا سیدحسین ترک کوهکمری از اجله علما است. آقا میرزا حسن شیرازی از اجله علما است، در استقبال آمده بود، اما امروز نبود.
خلاصه شب خوابیدیم. باران زیادی آمد. انیسالدوله…
تفصیل مسجد کوفه و سهله و مقامات و بنای آن که به خط میرزا علیخان نوشته میشود:
محوطه بزرگ مسجد کوفه که قلعهمانند با آجر ساخته شده است، معلوم نیست کی بنا کرده و در چه تاریخ ساختهاند. آنچه از روی تحقیق میگویند، دیوار سمت قبله که محراب حضرت ولایتمآب علیهالسلام آنجا واقع است، از قدیم مانده، لکن از دو طرف دیوار کشیده و بنای کهنه را حفظ کردهاند. پایههای جلو صفه قبلی هم قدیمی است، دو مرتبه سقف آن افتاده است.
سقفی که حالا موجود است، از بنای سیدبحرالعلوم مرحوم است. سمت شرقیِ طاقهای دور را، شخصی تاجر مسقطی، تقریبا صدوبیست سال پیش از این ساخته است. در سمت غربی هفت حجره از مرحوم ملا محمود کلیددار نجف است. چهار حجره حاجی صالح تاجر نجفی – ابو عجینه – بنا کرده، باقی را متدرجا ایرانیها ساختهاند. بنای طاقهای سمت شمال، فقط از تجار و زوار ایرانی است. تعمیرات حجرات دوره که همه خراب و شکسته بود و محل کشتی نوح که در وسط مسجد است، بالتمام به توسط مرحوم شیخ عبدالحسین و از وجوه جمعی او ساخته شده است.
مقامات مسجد که در هر یک دو رکعت نماز وارد است از این قرار است:
۱- مقام ابراهیم علیهالسلام، ۲- مقام حضرت رسولالله صلیالله علیه و آله که در لیلهالمعراج در آسمان چهارم، محاذی [روبهروی] این مقام نماز خواندهاند. ۳- مقام آدم (ع). ۴- مقام جبرئیل، ۵- مقام حضرت زینالعابدین، ۶- مقام نوح، ۷- محراب امیرالمؤمنین(ع) که مقتل آن حضرت است. ۸- محراب دیگر آن حضرت که به فاصله سی قدم در صفه دیگر واقع است و اختلاف کردهاند که شهادت در این محراب واقع شده باشد. ۹- مقام حضرت صادق علیهالسلام ،۱۰- دکهالقضا که محل مرافعه و حکومت امیرالمؤمنین(ع) بوده است. ۱۱- بیتالطّشت، موضع معجزه معروف حضرت در باب دختر حامله، ۱۲- مقام خضر علیهالسلام.
آنچه به حدس معلوم میشود، این مسجد مسقف بوده و این مقامات موضع بعضی ستونها است. بنای محرابها که در مقامات ساختهاند مختلف است و معلوم نیست کی ساخته است. غالبا به توسط مرحوم سیدبحرالعلوم تعمیر شده. سنگهای مقامات که اعمال هر مقام را نوشته و در محرابها نصب کردهاند، خط میرزا عبدالعلی نواب یزدی؛ خوشنویس معروف است. علینقیخان پسر محمدتقیخان یزدی فرستاده است، مگر دو سنگ که حاجی اسمعیل نام نصب کرده است. بقعه حضرت مسلم در ضلع مسجد، مابین مشرق و جنوب واقع است. اصل بنای بقعه از مرحوم شیخ محمدحسن مجتهد، از پول هند ساخته است. ایوان و تعمیرات و طارمی و غیره را از جانب شاهنشاه مرحوم، شیخ عبدالحسین مباشر بوده است. در سمت مشرق، بقعه هانیبنعروه است، به شرح بقعه مسلم، اصل بقعه را شیخ محمدحسن و اضافات را شیخ عبدالحسین ساخته است. در سمت شمال، مقبره حضرت خدیجه صغری دختر امیرالمؤمنین است. در سمت قبله متصل به بقعه مسلم، مقبره مختار است و به فاصله صد قدم خانه امیرالمؤمنین واقع است که برای علامت، گنبد کاشی کبودی ساخته شده است. درب این خانه پهلوی قبر حضرت بوده که نزدیک مقام هفتم معین است و حالا برای علامت سنگی نصب کردهاند. سه باب دکان خارج مسجد که سمت بابالفیل واقع است، مرحوم شیخ عبدالحسین از پول جمعی خودش ساخته است. حوض آبشور که باز همینجا واقع است، از سیدمحمدتقی بحرالعلوم است. حوض آبشیرین را آقا سیداسمعیل بهبهانی مجتهد، از جانب حاجی ابراهیم بهبهانی اعمی بانی شده است. [پایان دستخط میرزا علیخان]
مسجدی هم هست، صَعصعَه میگویند، اما کوچک و مخروبه است و مسجد حنانه.
منبع: منبع: روزنامه خاطرات ناصرالدینشاه قاجار از ربیعالاول ۱۲۸۷ تا شوال ۱۲۸۸ ق به انضمام سفرنامه کربلا و نجف، به کوشش مجید عبدامین، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ اول، زمستان ۱۳۹۸، صص ۱۹۹-۱۹۶
۲۵۹
کد مطلب ۲۱۵۴۲۱۸
- خرید ارزان بلیط هواپیما از ۹۰۰ ایرلاین رزرو ارزان ۱.۵ میلیون هتل در سراسر دنیا خرید آنلاین بلیط قطار با بهترین قیمت انواع تورهای مسافرتی، برای هر نوع سلیقه اخذ ویزای آنلاین ۵۰ کشور در کوتاهترین زمان صدور فوری انواع بیمه مسافرتی داخلی و خارجی
-
خاطرات ناصرالدینشاه: جقّه برلیان الماس سرم را پیشکش آستانه حضرت امیرالمومنین(ع) کردم/ مشیرالدوله علمای نجف را به حضور آورد
-
فرضیه ترور امام موسی صدر رد شد
-
قیام جنوب شهریها علیه «مد بالای زانو»؛ آذر ۱۳۴۵
-
قیام جنوب شهریها علیه «مد بالای زانو»؛ آذر ۱۳۴۵
-
فرضیه ترور امام موسی صدر رد شد
